Javascript Menu by Deluxe-Menu.com

Donderbus met stuurstand

De Donderbus is één van de bekendste rijtuigen in Europa. De oudste exemplaren werden al aan het einde van de jaren ’20 gebouwd. Het dreunende geluid van de rijtuigen kon geen reiziger ontgaan en dat bezorgde ze al snel de bijnaam ‘Donnnerbüchse’ oftewel Donderbus. De rijtuigen werden na de oorlog vooral ingezet op zijlijnen, meestal in combinatie met een Br 78 tenderloc of een diesel. Om het rangeerwerk te verminderen werd besloten om diverse Donderbussen om te bouwen tot stuurstandrijtuigen. Helaas zijn de stuurstandrijtuigen in model niet te koop, terwijl ze nou net een stam Donderbussen compleet maken.

Weinert brengt een ombouwsetje op de markt waarmee een gewone Roco Donderbus om te toveren is tot een stuurstandrijtuig. Het Weinert setje bestaat uit verschillende onderdelen uit messing en witmetaal. Hiermee kun je een nieuwe kopwand met cabine en een nieuw bordes aan de wagen bouwen. Het setje bevat ook verende buffers en gietstukken voor de imitatie van de remslangen. Naast de ombouwset heb je alleen een Roco Donderbus en wat verf nodig. Een Airbrush is wel zo handig om het rijtuig strak in de lak te zetten.

Aan de slag

De verbouwing begint met het uit elkaar halen van de Donderbus. Eén van de kopwanden wordt vlakgemaakt en krijgt extra ramen. Let er goed op dat je de juiste kopwand te pakken neemt. Anders kun je terug naar de winkel om een nieuw exemplaar aan te schaffen (ik spreek uit ervaring). Daarna is het een kwestie van de messing onderdelen aanbrengen met secondelijm. De handleiding is een test in oplettendheid met valkuilen. De paar A4tjes geven niet altijd even duidelijk aan wat nu echt waar moet komen. Een gewaarschuwd modelbouwer telt voor twee!

De lantaarns zijn een geval apart. Weinert heeft niet voorzien dat ze verlicht worden, maar een stuurstand zonder echte frontverlichting kan natuurlijk niet. Daarom heb ik de lantaarns voorzichtig uitgeboord tot 1,5 mm. Zo past er net een rijstkorrellampje in. De lampjes zijn onder andere te koop bij Conrad onder bestelnummer 720120. Na montage van de lantaarns op het bordes worden ze van achteren in de lantaarns gestoken. De lampjes kunnen niet rechtstreeks op de baanspanning worden aangesloten. Je moet een weerstand van 1,5 k Ohm in serie met het lampje zetten om te voorkomen dat ze doorbranden.

Digitaal

Als je dan toch bezig bent met verlichting, kun je net zo goed helemaal digitaal gaan. Ik heb een 60961 functiedecoder van Märklin in de stuurstand gebouwd. De decoder heeft twee functie-uitgangen die afhankelijk zijn van de rijrichting. Dat is ideaal om de frontverlichting mee aan te sturen. De andere uitgangen zijn prima te gebruiken om het interieur van verlichting te voorzien. Voor de plafondverlichting heb ik twee 24 V lampjes van Conrad ingebouwd. De WC’s worden apart verlicht via twee gele LEDs. Ook de bestuurderscabine heeft LED-verlichting. Alle onderdelen zijn apart via de decoder aan en uit te zetten.

Ik heb vierpolige koppelingen gebruikt om de andere rijtuigen aan de stuurstand te koppelen. Via de koppelingen wordt de spanning voor de binnenverlichting doorgegeven, zodat alle rijtuigen nu verlicht zijn. Eén van de rijtuigen is net als de stuurstand uitgerust met digitaal schakelbare toiletverlichting. Ik heb ook de assen van alle rijtuigen elektrisch met elkaar verbonden. De trein wordt zo beter gedetecteerd door het digitale bloksysteem en de verlichting flikkert minder.

De sleper

Het lastigste van de verbouwing is het plaatsen van de sleper. De Roco Donderbussen zijn zo lang dat ze behoorlijk overhangen op scherpe wissels en bogen. De sleper onder het rijtuig raakt dan snel een spoorstaaf en geeft kortsluiting. De enige oplossing is een korte sleper recht onder een van de assen. Märklin heeft een hele korte sleper die als reserveonderdeel 22 15 67 te bestellen is. De sleper wordt normaal gebruikt onder de kleine sneeuwploeg. Rond de as heb ik een blokje styreen opgebouwd en de sleper er bovenop geplakt. De juiste positie is nogal kritisch. Je zult een beetje moeten schuiven en verbuigen tot de Donderbus probleemloos over de baan rijdt. Maar het resultaat is de moeite meer dan waard.

Een uitgebreid verslag is te lezen in het januari 2004 nummer van Railhobby.

2003

 

H0
© Huib Maaskant - Alle rechten voorbehouden - aim@floodland.nl