Locs en decoders

Locdecoders zijn onlosmakelijk verbonden met een digitale modelbaan. Zonder locdecoders rijdt er gewoon niets. De decoder ontvangt de opdrachten van de centrale en stuurt in de loc de motor, verlichting en extra functies aan. Bij 3-rail zijn nieuwe locs standaard van een decoder voorzien. Als je 2-rail rijdt, zul je vaak de decoder nog moeten inbouwen. Dat is soms een lastig klusje, maar je kunt wel zelf bepalen welke decoder je inbouwt.

Decoders zijn er in alle soorten, maten en prijsklassen. Welke decoder moet je kiezen? Dat hangt in de eerste plaats af van je digitale systeem. Een locdecoder die alleen bedoeld is voor bijvoorbeeld Märklin Digital zal de DCC signalen van een Lenz centrale niet begrijpen. Diverse decoders zijn in staat om op verschillende systemen te werken. Zulke decoders worden ook wel multiprotocol decoders genoemd.

Welke decoder je ook kiest, het is altijd wel verstandig om een decoder met lastregeling, ook wel cruise control genoemd, te nemen. De lastregeling zorgt ervoor dat de loc met een constante snelheid rijdt. Dat is niet alleen handig bij een voortrazende ICE. De lastregeling zorgt er ook voor dat locs heel langzaam kunnen kruipen zonder te blijven steken.

Er zijn nog steeds grote verschillen tussen decoders. De ene decoder kan veel beter omgaan met een slechte stroomvoorziening, zoals bij vuile rails, dan de andere. Lenz heeft hier in de vorm van het USP-systeem een definitieve oplossing voor gevonden. Een grote condensator zorgt ervoor dat de loc gewoon doorrijdt als de spanning even wegvalt.

Locdecoders met geluid voegen nog een extra dimensie aan de modelspoorervaring toe. Zo hoor je echt de dieselmotor aanslaan of de stoomfluit gillen. De LokSound decoder van Esu was zo’n beetje de eerste echte locdecoder met geluid. Locdecoder en geluidsmodule vormen één geheel. Uhlenbrock pakt het met de Intellisound anders aan. Via de SUSI-interface kan de losse geluidsdecoder op locdecoders van o.a. Lenz en Uhlenbrock worden aangesloten.

De kwaliteit van het geluid wordt vooral bepaald door de grootte van de luidspreker. Hoe groter de luidspreker, des te beter het geluid. Een kleinere luidspreker is daarentegen makkelijker in te bouwen. Het plaatsen van een luidspreker is dus altijd een compromis. Het is ook lang niet mogelijk om elk model van geluid te voorzien. Locdecoders met geluid zijn nog stevig aan de prijs. Gelukkig maken steeds meer fabrikanten zulke decoders. Door de concurrentie zullen de prijzen naar beneden gaan.

Het inbouwen of omwisselen van een decoder is een fluitje van een cent als de loc is voorzien van een standaard NEM connector. Oudere modellen en bijna alle 3-rail modellen hebben niet zo’n connector. Je moet de decoder dan draadje voor draadje aansluiten. Je kunt natuurlijk ook zelf een NEM connector inbouwen. Op deze site vind je diverse voorbeelden van zulke ombouwprojecten.

Meer informatie kun je vinden in het juli/augustus 2003 nummer van Railhobby.

2003