NS 2200 met Krois koppeling

Een op afstand bedienbare koppeling is op zich geen schokkend wereldnieuws. Bij Project Waldberg rijden diverse locs rond met de bekende TELEX koppeling van Märklin. De Oostenrijkse firma Krois brengt echter een koppeling op de markt die in elke loc en wagen is in te bouwen. Dat is een verhaal waar je vingers van gaan jeuken. Om de koppeling uit te proberen heb ik twee stuks in een Roco NS 2200 gebouwd.

Op het eerste gezicht lijkt de Krois koppeling op een gewone plastic kortkoppeling. Het echte vernuft schuilt in een klein spoeltje dat direct achter de haak is gemonteerd. Aan het spoeltje zit een klein schoteltje vast. Zodra je spanning op het spoeltje zet, komt het schoteltje omhoog en drukt de beugel van de haak. Het spoeltje is zo klein dat het snel oververhit raakt als het langere tijd achter elkaar wordt bekrachtigd. Daarom moet je de koppeling eigenlijk combineren met een decoder waarvan de functie-uitgangen in te stellen zijn op een maximum tijdsduur. Om die reden heb ik gekozen voor de Zimo MX 61 decoder. De functie-uitgangen zijn zo te programmeren dat ze eerst een aantal seconden de volle spanning geven en daarna terugschakelen naar een lagere restspanning. Zowel de tijd als de restspanning is apart in te stellen. Overigens is de Zimo MX 61 decoder inmiddels niet meer leverbaar. Hij is vervangen door de MX 63 en de MX 64 die dezelfde mogelijkheden bieden.

Er zijn twee versies van de Krois koppeling. De UV1 is geschikt voor alle rails die geen ijzeren delen bevatten. De koppeling is goed te combineren met de meeste gangbare beugelkoppelingen. Märklinisten zullen daarentegen de UV2 moeten kiezen. De puntcontacten tussen de Märklin rails zijn namelijk gemaakt van ijzer en bij de UV2 zit het spoeltje verder van de rails. De NS 2200 zal gaan rijden op de Lage Zij (een gelijkstroombaan) en daarom is de UV1 het meest geschikt.

Het inbouwen van de decoder is een fluitje van een cent. De loc is voorzien van een NEM connector en de decoder heeft een NEM stekker. Nadat je de zwarte dummy stekker hebt verwijderd, wordt de decoder zo in de loc geprikt. Je kunt gelijk een proefrit maken als je wilt. De Krois koppelingen nemen de plaats van de Roco koppelingen in. De koppelingen hebben twee draadjes. Het lange draadje is de plus en het korte draadje is de min. De draadjes gaan via de draaistelopeningen naar binnen. De lange draadjes worden verbonden met de blauwe draad van de decoder. De korte draadjes worden aangesloten op het bruine draadje. Ze zijn zo tegelijk via dezelfde functietoets te bedienen.

De 2200 heeft twee zwaailichten en het is natuurlijk erg leuk om die echt te laten branden. Door beide koppelingen samen op een functie-uitgang aan te sluiten, blijft de tweede extra uitgang over voor de zwaailichten. Ik heb de blauwe plastic zwaailichten vervangen door twee rijstkorrellampjes. Deze lampjes zijn slechts een paar millimeter lang en iets meer dan een millimeter dik. Ze worden ook wel ‘ultra micro gloeilamp’ genoemd en zijn onder andere te koop bij postorderbedrijf Conrad (bestelnummer: 720120). De gaten in de sokkels worden iets groter gemaakt, zodat de lampjes er precies in passen. Onder de sokkel komen twee kleine gaatjes voor de draadjes. Maak de lampjes eerst even blauw met een Edding stift, voordat je ze in de sokkels stopt.

Ik wilde het model ook graag voorzien van werkende sluitverlichting. De lampglaasjes zijn reeds aanwezig, maar bij twee van de vier zijn ze aan de achterkant dichtgemaakt. Met een scherp mesje haal je dat beetje plastic zo weg en worden de glaasjes doorzichtig. Achter de glaasjes komen kleine rode LEDs. De LEDs staan per kant van de loc in serie. Het is verreweg het makkelijkst om de LEDs eerst aan elkaar te solderen en ze daarna met een beetje secondelijm achter de openingen van de sluitlichten te plakken. Pas wel op dat de draadjes van de LEDs niet de draadjes van de zwaailichten raken.

Het aansluiten van al die extra lampjes is niet moeilijk, maar wel een peuterkarweitje. Ik heb een vijfpolige stekker opgenomen in de draadjes, zodat de kap demontabel blijft. De zwaailichten worden in serie aangesloten op het blauwe en het groene draadje. In het draadje wordt ook een weerstandje van 1 kilo Ohm opgenomen. De LEDs gebruiken dezelfde aansluitingen als de frontverlichting aan de tegenovergestelde zijde van de loc. Ook hier moet je weerstandjes gebruiken om te voorkomen dat ze doorbranden. Ik heb de vijfde functie-uitgang van de Zimo decoder benut om een extra transistor aan te sluiten. Via de transistor is de sluitverlichting uit te schakelen als de loc een trein trekt.

De CV’s van de DCC decoder kun je programmeren via zo’n beetje elke DCC centrale. Je moet nu wel CV’s met een volgnummer boven de 100 programmeren en niet elke centrale kan daarmee uit de voeten. De meeste CV’s spreken voor zich, maar CV 115 is wel een lastige. In CV 115 wordt vastgelegd hoelang de koppeling geactiveerd wordt. Het tiental geeft aan hoe lang de functie ingeschakeld blijft en de eenheden bepalen wat de restspanning is. Dat klinkt ingewikkeld, maar als je het schema in de handleiding bekijkt valt dat best mee.

Er is nog een grote vraag onbeantwoord: hoe bevalt de Krois? De koppeling ontkoppelt in drie simpele stappen. De 2200 rijdt de wagen naar zijn plaats. Na een druk op de functietoets wordt de koppeling met een droge tik geactiveerd. Je kunt de loc wegrijden en de functie weer uitschakelen. Het is een klein beetje wennen, maar al snel begint rangeren met de nieuwe koppeling verslavend te werken. Mijn ervaringen met de Krois koppeling zijn positief. Als je van rangeren houdt, is het zeker de moeite waard om een setje Krois koppelingen te overwegen.

CV	Waarde	Betekenis
2	5	Startspanning
3	2	Optrekvertraging
4	2	Afremvertraging
5	160	Maximale spanning
6	80	Middelspanning
17	200	Lang adres (hoge byte), adres = 2275
18	227	Lang adres (lage byte)
29	34	Configuratie
37	8	Mapping: F3 met functie-uitgang 5
115	53	Tijdinstelling voor de koppelingen
127	48	F1 in koppelingsstand
128	28	F2 als gyro light

Een uitgebreid verslag is te lezen in het oktober 2003 nummer van Railhobby.

2003